آخرین اخبار

هدف از زمین کردن حفاظتی جلوگیری از برقرار شدن ولتاژ‌های زیاد و خطرناک روی بدنه فلزی وسایل و تجهیزات برقی نسبت به زمین است. برای پی بردن به خطرات بالقوه دستگاه‌های زمین نشده یک وسیله برقی زمین نشده را مطابق شکل زیر در نظر بگیرید.

نوترال شبکه در پست توزیع به زمین متصل شده و دارای مقاومت محدودی مثلا ۲ اهم نسبت به زمین است. در صورتی که نقطه A وسیله برقی با بدنه اتصالی پیدا کند ولتاژ ۲۲۱ ولت نسبت به زمین روی بدنه برقرار میشود که بسیار خطرناک است. دقت کنید این گونه اتصالی موجب قطع فیوز نمیشود و کسی از وقوع آن مطلع نمیشود، در صورتی که شخصی که روی زمین ایستاده با بدنه وسیله پیوسته بدون خطر فرض میشود تماس حاصل کند دچار برقگرفتگی شدید خواهد شد.

حال ببینیم اتصال بدنه به زمین چگونه خطر برقگرفتگی را دفع میکند: فرض کنید بدنه فلزی وسیله برقی به زمین متصل باشد و مقاومت اتصال آن نیز ۲ اهم باشد حال به محض اتصال نقطه A به بدنه یک مدار برقی کامل از طریق فاز R، نقطه اتصالی A، بدنه فلزی، اتصال به زمین بدنه فلزی و اتصال به زمین نوترال که دارای مقاومت کل ۴ اهم است تشکیل میشود که جریانی برابر (۵۵=۴÷۲۲۱) آمپرحمل میکند که سریعا موجب قطع فیوز ۱۱ آمپری مدار و قطع ولتاژ خطرناک از بدنه وسیله میشود.

حالا وضعیت دیگری را در نظر بگیرید، فرض کنید مقاومت‌های اتصال به زمین نوترال و بدنه هر کدام به جای ۲ اهم برابر ۱۱ اهم باشند در این حالت مقاومت کل مدار اتصالی ۲۱ اهم خواهد بود که جریانی برابر (۱۱=۲۱÷۲۲۱) آمپر میکشد که البته قادر به قطع فیوز ۱۱ آمپری نخواهد بود، در این حالت بدنه وسیله برقی در ولتاژ ۲۲۱ ولت باقی میماند و می‌تواند موجب برقگرفتگی و هلاکت افراد شود.

بنابراین دقت کنید که کار حفاظت از طریق ایجاد مسیری با امپدانس کم برای جریان انجام میشود به طوری که اگر جریان زیادی برقرار شود و سبب عمل کردن رله‌ها یا فیوز‌های حفاظتی که کار حفاظت بار اضافی را برعهده دارند، میشود.

از بحث بالا روشن است تنها در حالاتی که امپدانس کل مداری که در صورت اتصالی برقرار میشود از حد متعارفی کمتر باشد وسایل حفاظتی علیه بار اضافی نظیر فیوز یا رله میتوانند موجب قطع مدار و رفع خطر گردند در حالتی که مقاومت کل مدار شامل مقاومت اتصال‌های زمین، مقاومت محل اتصالی و … از حد متعارف بیشتر باشد وسایل حفاظت بار اضافی، قادر به قطع برق و رفع خطر نخواهند بود و لازم است از وسایل دیگر مانند رله جریان نشتی به زمین استفاده به عمل آید.

منبع:earth1