آخرین اخبار

یک راکتور خط که به عنوان “چوک” نیز شناخته می‌شود یکی از ملزومات جانبی راه انداز فرکانس متغیر (Variable Frequency Drive) است که از یک بوبین سیم پیچی تشکیل شده است. راکتور در هنگام عبور جریان از آن، تشکیل یک میدان مغناطیسی می‌دهد. این میدان مغناطیسی نرخ افزایش جریان را محدود کرده و از این رو هارمونیک‌ها را کاهش می‌دهد و راه انداز را از ضربه‌های ناگهانی و نوسانات گذرای سامانه‌ی قدرت محافظت می‌کند. راکتور‌های مورد استفاده در راه انداز‌های فرکانس متغیر در دو نوع اصلی AC و DC هستند. هنگامی که یک راکتور میان راه انداز و سامانه‌ی قدرت قرار داده می‌شود، به عنوان راکتور خط AC به کار رفته است و هنگامی که یک راکتور در مسیر اتصال DC راه انداز فرکانس متغیر قرار گیرد به عنوان راکتور لینک DC شناخته می‌شود.

هر دو راکتور‌های AC و DC جریان‌های هارمونیکی را محدود می‌کنند. با وجود این، راکتور‌های AC مزیت قابل توجهی برای حفاظت کل (VFD (Variable Frequency Drive از جهش‌ها و حالت‌های گذرای سامانه‌ی قدرت دارند. زیرا آن‌ها بین سامانه‌ی قدرت و پایانه‌های ورودی راه انداز قرار گرفته اند. راکتور‌ها به دلیل جلوگیری از ایجاد اضافه ولتاژ، از این که راه انداز از مدار خارج شود جلوگیری می‌کنند و قابلیت اطمینان و طول عمر VFD را افزایش می‌دهند، ضریب توان کل را بهبود داده و از مدار خارج شدن‌های آزار دهنده را کاهش می‌دهند. چند نمونه از کاربرد‌های راکتور‌های خط AC شامل موارد زیر هستند:
– پمپ‌های نفت و گاز
– آبیاری مزارع
– تصفیه‌ی آب
– HVAC
– صنایع استیل
– خمیر و کاغذ
– ماشین کاری
– اکسترودر

مشکل ایجاد شده توسط VFD‌ها

در حالی که VFD‌ها دارای مزیت صرفه جویی در مصرف انرژی و راندمان بالا هستند، در سمت دیگر، آن‌ها اولین عامل آلودگی سامانه‌ی توان الکتریکی نیز می‌باشند. راکتور‌ها متداول‌ترین وسایل کاهش دادن این آلودگی (یا توان کثیف) هستند و به صورت گسترده‌ای استفاده می‌شوند. هر بار که ولتاژ AC به میزان بیشینه‌ی خود می‌رسد VFD‌ها تمایل دارند برای شارژ خازن‌های خود به صورت ناگهانی جریان بکشند. این پدیده باعث جهش کوتاه جریان می‌شود؛ و این شکل موج با شکل موج سینوسی عادی که استفاده کننده انتظار دارد مشاهده کند بسیار متفاوت است. این پدیده را می‌توان همانند عملکرد فلاش تانک توالت در هنگامی که دوش میگیریم فرض کرد. فشار آب دوش بطور ناگهانی افت می‌کند. این جهش‌های کوتاه جریان نیز به همان صورت بر روی سامانه توان الکتریکی تاثیر می‌گذارد که باعث افت ولتاژ در سامانه‌ی قدرت و اعوجاج شکل موج ولتاژ می‌شود. بزرگی این اعوجاج منسوب به اعوجاج هارمونیکی جریان کل (THDI) یا اعوجاج هارمونیکی ولتاژ کل (THDV) می‌باشد که مقدار آن هر قدر در VFD بیشتر باشد تاثیر آن بر روی سامانه‌ی قدرت نیز بیشتر خواهد بود.
این اعوجاج را می‌توان به عنوان نویز در نظر گرفت که سامانه‌ی قدرت را آلوده خواهد کرد، حتی می‌تواند در مسیر سامانه قدرت حرکت کند و بر تاسیسات و دستگاه‌های همسایه اثر بگذارد.

راه حل مشکل

یک راکتور خط AC می‌تواند در حدود ۶۵% هارمونیک‌های THDI را حذف کند. اگر چه تمام عیار نیست، اما بهبود قابل توجهی است. جریان‌های بیشینه‌ی زیاد، همچنین باعث فرسوده شدن فیوز و سوختن متناوب فیوز‌ها یا عملکرد مدارشکن‌ها می‌گردد. راکتور‌های خط AC همچنین VFD را از ضربه‌های سامانه‌ی قدرت حفاظت کرده و می‌تواند از مدار خارج شدن‌های ناشی از اضافه ولتاژ را کاهش دهد. راکتور‌های خط دو نوع امپدانس ۳% و امپدانس ۵% دارند. راکتور‌های خط امپدانس ۵% هارمونیک‌های THDI کمتری را میسر می‌کنند و از راکتور‌های خط ۳% محافظت بهتری ایجاد می‌کنند.

منبع : برق نیوز