تایمر و انواع آن
تایمر چیست؟
تایمر یا رله زمانی وسیله ای که وظیفه آن تنظیم بازه زمان مشخص بین دو عملکرد خاص ،در مدار فرمان کنترل یک پروسه می باشد.
تایمر یا رله زمانی مجموعه کلیدی است که از یک سری کنتاکت های باز و بسته تشکیل می شود .
مکانیزم عملکرد تایمرها به این صورت می باشد که با وصل جریان برق به منبع تغذیه آن، بر اساس تنظیمی که روی آن صورت گرفته و سینی کابل پس از مدت زمان تعیین شده عمل می کند و کنتاکت های داخلی آن تغییر وضعیت می دهند، بدین صورت که کنتاکت های بسته آن باز و کنتاکت های باز آن بسته می شوند.
تایمر ها وسایلی هستند که از ورودی سیگنالی را دریافت کرده و پس از فرا رسیدن زمان مشخص تنظیم شده ،سیگنالی را به خروجی ارسال می کند و با ارسال این سیگنال عملکرد مشخص شده صورت می گیرد .
کاربرد تایمر
- تایمرها وظیفه کنترل حالت های مدار را در یک مدت زمان خاص به عهده دارند .
- مهم ترین کاربرد تایمر در تابلو های برق صنعتی و اتوماسیون هست که می توان به کاربرد آن در تابلو های فرمان ،زمان سنجی اشاره کرد .
- در طراحی مدارهای فرمانی که نیاز به زمان سنجی دارند از تایمر استفاده می شود در این نوع مدارها (کنترل اتوماتیک) تایمرها وظیفه کنترل مدار را برای مدت زمان معینی به عهده دارند.
- یکی دیگر از کاربرد های تایمر دیجیتال می توان به استفاده از آن در فرایند های صنعتی و خط تولید اشاره کرد به عنوان مثال برای تایین مدت زمان پرس کردن یک فلز مثل فولاد یا آهن می توان از تایمر های دیجیتال استفاده کرد .
- در کارخانه های صنایع غذایی برای مشخص کردن میزان زمان حرارت دیدن یا بازه زمانی بسته بندی یک محصول از تایمر ها استفاده می شود .
- برای زمان بندی پمپ آب می توانید از تایمر استفاده کنید ،اگر شما در منزل یا محل کار خود آکواریم دارید و نمی توانید به آن رسیدگی کنید می توانید پمپ آب آکواریم خود را به یک تایمر زمان سنج متصل کنید تا بتوانید در روز های مشخص و در ساعت مشخص شده خود دستگاه پمپ را روشن و خاموش کنید .
- گل خانه هایی که از نور مصنوعی یا نور لامپ برای کاشت گیاهان خود استفاده می کنند می توانند برای بهبود فضای کاری خود از دستگاه تایمریا زمانسنج دیجیتال استفاده کنند به طور مثال نور باید در ساعت ویژه ای به گیاه برسد و در ساعت دیگری خاموش شود ، قطع و وصل کردن نور چراغها با این دستگاه به سادگی امکانپذیر است و شما می توانید با تنظیم نمودن تایمر درزمان مورد نظر ، بدون نیاز به حضور ، چراغها را خاموش وروشن نمایید.
- یکی از دقدقه هایی که اکثر افراد در زمان رفتن به مسافرت با آن مواجه هستند افزایش ایمنی خانه و جلوگیری از دزدی است ،شما می توانید با استفاده از تایمر زمان سنج برق به صورت خودکار چراغ های خانه را در زمان مشخص شده توسط خودتان خاموش و روشن کنید و با خیال راحت به مسافرت بروید .
انواع تایمر
تایمر ها به طور کلی به دو دسته تایمر آنالوگ و دیجیتال تقسیم می شوند .
۱ .تایمر آنالوگ
تایمر آنالوگ جز اولین نوع تایمر ها بوده است اما هنوز هم کاربرد زیادی در صنعت دارند ،این نوع تایمر معمولا مدت زمان سپری شده را نمایش نمی دهد اما برای مشخص بودن اینکه تایمر در حال کار (شمارش ) می باشد یا نه ،یک هشدار دهنده که اغلب به صورت چراغ کوچک است بر روی آن قرار داده می شود .
۲ .تایمر دیجیتال
تایمر های دیجیتال جدید ترین نسل تایمر ها محسوب می شود ،در ساختار این نوع تایمر ها از مدارات الکترونیکی استفاده می شود و معمولا بر روی تایمر یک صفحه نمایشگر وجود دارد که زمان تنظیم شده و زمان سپری شده تایمر را به کاربر نمایش می دهد و با استفاده از آن کاربر می تواند اطلاعات دقیق بدست آورد .
انواع تایمرها بر اساس نوع مکانیزم
تایمر الکترومکانیکی
تایمر الکترومکانیکی برای اندازه گیری زمان از موتور و یک چرخ دیسک زائده دار استفاده می کند .زائده پس از مدت زمانی مشخص با میکروسوئیچ داخلی تایمر برخورد کرده و عمل قطع و وصل مدار را انجام می دهد .فاصله زائده بر روی چرخ دیسک قابل تنطیم بوده و مشخص کننده مدت زمان تایمر می باشد .
تایمر پنوماتیکی
در این تایمر برای اندازه گیری زمان از ذخیره سازی و فشرده سازی هوا استفاده می شود و مکانیزم آن شبیه به تایمر موتوری می باشد با این تفاوت که بر خلاف تایمر موتوری ،در تایمر پنوماتیکی پس از قطع برق تایمر اندازه گیری زمان شروع می شود .
تایمر الکترونیکی
این نوع تایمر ها از دقت بالایی در اندازه گیری زمان برخوردار می باشند و از آن برای اندازه گیری زمان های کمتر از ثانیه معمولا از این نوع تایمر استفاده می شود و با توجه به نوع مدار الکترونیکی خود به انواع مختلف تقسیم می شوند ساده ترین مکانیزم اندازه گیری زمان که می توان در تایمر الکترونیکی از آن استفاده کرد تغییر ظرفیت خازن که در نتیجه زمان شارژ و دشارژ آن را تغییر می دهد می باشد .
تایمر حرارتی
به این مدل تایمر ،تایمر بی متال نیز گفته می شود عبور جریان از بی متال سبب گرم شدن فلز بیمتال شده و با خم شدن فلز بی متال و برخورد آن با میکرو سوئیچ داخلی تایمر ،عمل قطع و وصل بعد از مدت زمان مشخصی انجام می پذیرد.
یکی از معایب این نوع تایمر دقت پایین آن و تاثیر دمای محیط بر عملکرد آن می باشد.
تایمر هیدرولیکی
در این تایمر از مکانیزم هیدرولیک جهت اندازه گیری مدت زمان استفاده می شود .عملکرد این نوع تایمر به این صورت می باشد که ،پس از وصل تغذیه تایمر رله تایمر وصل شده و سبب جابه جایی مقدار مشخصی روغن داخل تایمر می شود .ملاک اندازه گیری زمان مدت زمانی است که روغن جا به جا می شود .
منبع : آوا صنعت