اتوماسیون صنعتی چه مزایایی دارد؟
اتوماسیون صنعتی به بهره گیری از نرم افزار و سخت افزار ها، بجای متصدیان انسانی برای کنترل دستگاه‌ها و فرایند‌های صنعتی گفته میشود. اتوماسیون یک گام فراتر از مکانیزه کردن است.
مکانیزه کردن به معنی فراهم کردن متصدیان انسانی با ابزار و دستگاه‌هایی است که ایشان را برای انجام بهتر کارشان یاری میرسـاند. نمایـانترین و شـناخته شده‌ترین بخش اتوماسیون صنعتی ربات‌های صنعتی هستند.
امروزه کاربرد اتوماسیون صنعتی و ابزار دقیق در صنایع و پروسه‌های مختلف صنعتی به وفور به چشم میخورد. کنترل پروسه و سیستم‌های اندازه گیری پیچیده‌ای که در صنایعی همچون آب، برق، نفـت. گاز، پتروشیمی، صنایع شیمیایی، صنایع غذایی، صنایع خودرو سازی و … بکار مـی آیـد نیازمنـد ابزارآلات بسیار دقیق و حساس می‌باشند. پیشرفت‌های تکنیکی اخیر در کنترل فرایند و انـدازه گیـری پارامتر‌های مختلف صنعتی از قبیل فشار، دما، فلوی آب، جریان، ولتاژ، وضعیت کلید‌ها و دریچه هـا و … باعث افزایش کیفیت محصولات و کاهش هزینه‌های تولید گردیده است.
بعضی از مزایای اتوماسیون صنعتی:
١) تکرارپذیری فعالیت‌ها و فرایند‌ها
٢) افزایش کیفیت محصولات تولیدی
٣) افزایش سرعت تولید (افزایش کمیت تولید)
۴) کنترل کیفیت دقیقتر و سریعتر
۵) کاهش پسماند‌های تولید (ضایعات)
۶) واکنش‌های متقابل بهتر با سیستم‌های بازرگانی و اداری و مالی و منابع انسانی
٧) افزایش بهره وری واحد‌های صنعتی
٨) بالا بردن ضریب ایمنی برای نیروی انسانی و کاستن از فشار‌های روحی و جسمی
لازمه افزایش کیفیت و کمیت یک محصول، استفاده از ماشین آلات پیشرفته و اتوماتیـک مـی باشـد.
ماشین آلاتی که بیشتر مراحل کاری آن‌ها به طور خودکار صورت گرفته و اتکـای آن بـه عوامـل انسـانی کمتر باشد. چنین ماشین آلاتی جهت کارکرد صحیح خود نیاز به یک بخش فرمان خودکار دارند که معمولا از یک سیستم کنترل قابل برنامه ریزی (به عنوان مثال PLC=Programable Logic Control یامدار منطقی قابل برنامه ریزی) استفاده میکنند.
جمع آوری اطلاعات در فرایند‌های صنعتی با استفاده از سنسور‌ها یا حسگر‌ها صورت مـی گیـرد. ایـن حسگر‌ها به منزله چشم و گوش یک سیستم کنترلی عمل میکنند. امروزه در بسیاری از ماشین آلات صنعتی استفاده از سنسور‌ها امری متداول می‌باشد تا جاییکه عملکرد خودکار یک ماشین را می‌تـوان با تعداد سنسور‌های موجود در آن درجه بندی کرد.
وجود سنسور‌های مختلف در فرایند اتوماسیون به اندازه‌ای مهم می‌باشد که بدون سنسور هیچ فرایند خودکاری شکل نمی‌گیرد بنابراین سنسور‌ها یکی از اجزای لاینفک سیستم‌های اتوماسیون صنعتی می‌باشند. در گذشته نه چندان دور بسیاری از تابلو‌های فرمان ماشین آلات صنعتی، بـرای کنتـرل پروسـه هـای تولید از رله‌های الکترومکانیکی یا سیستم‌های پنوماتیکی استفاده می‌کردند و اغلب با ترکیب رله‌های متعدد و اتصال آن‌ها به یکدیگر منطـق کنتـرل ایجـاد مـی گردیـد. در بیشـتر ماشـین آلات صـنعتی.
سیستم‌های تاخیری و شمارنده‌ها نیز استفاده میگردید و با اضافه شدن تعدادی Timer و شمارنده به تابلو‌های کنترل حجم و زمان مونتاژ آن افزایش می‌یافت.
اشکال فوق با در نظر گرفتن استهلاک و هزینه بالای خود و همچنـین عـدم امکـان تغییـر در عملکـرد سیستم، باعث گردید تا از دهه ٨٠ میلادی به بعد اکثر تابلو‌های فرمان بـا سیسـتم‌های کنترلـی قابـل برنامه ریزی جدید یعنی PLC جایگزین گردند. در حال حاضر PLC یکـی از اجـزای اصـلی و مهـم در پروژه‌های اتوماسیون می‌باشد که توسط کمپانی‌های متعدد و در تنوع زیاد تولید و عرضه میگردد. بـه طور خلاصه سیستم‌های نوین اتوماسیون و ابزار دقیق مبتنی بر PLC در مقایسه با کنترل کننده هـایرله‌ای و کنتاکتوری قدیمی دارای امتیازات زیر است:
امتیازات
١) هزینه نصب و راه اندازی آن‌ها پایین می‌باشد.
٢) برای نصب و راه اندازی آن‌ها زمان کمتری لازم است.
٣) اندازه فیزیکی کمی دارند.
۴) تعمیر و نگه داری آن‌ها بسیار ساده می‌باشد.
۵) به سادگی قابلیت گسترش دارند.
۶) قابلیت انجام عملیات پیچیده را دارند.
٧) ضریب اطمینان بالایی در اجرای فرایند‌های کنترلی دارند.
٨) ساختار مدولار دارند که تعویض بخش‌های مختلف آن را ساده میکند.
٩) اتصالات ورودی – خروجی و سطوح سیگنال استاندارد دارند.
١٠) زبان برنامه نویسی آن‌ها ساده و سطح بالاست.
١١) در مقابل نویز و اختلالات محیطی حفاظت شده اند.
١٢) تغییر برنامه در هنگام کار آسان است.
١٣) امکان ایجاد شبکه بین چندین PLC به سادگی میسر است.
١۴) امکان کنترل از راه دور (به عنوان مثال از طریق خط تلفن یا سایر شبکه‌های ارتبـاطی) قابـل حصول است.
١۵) امکان اتصال بسیاری از تجهیزات جانبی استاندارد از قبیل چاپگر، بارکد خوان و … به PLCها وجود دارد.
منبع: برق نیوز
