مردی که اولین باتری لیتیوم یونی را ساخت
استنلی ویتینگهام برنده نوبل شیمی ۲۰۱۹
مردی که اولین باتری لیتیوم یونی را ساخت
آکادمی نوبل به رسم همیشگی خود مصاحبه تلفنی کوتاهی را با یکی سه برنده جایزه نوبل شیمی امسال به نام “ام. استنلی ویتینگهام”(M. Stanley Whittingham) مردی که اولین باتری لیتیوم یونی را ساخت، ترتیب داده است.
“آدام اسمیت” مدیر رسانهای آکادمی نوبل در یک مصاحبه تلفنی به صحبت با “استنلی ویتینگهام” یکی از سه برنده نوبل شیمی امسال پرداخته است که سه روز پیش (۹ اکتبر) معرفی شدند.
این مصاحبه بلافاصله پس از شنیدن خبر دریافت جایزه نوبل توسط ویتینگهام ضبط شده است و وی از فرهنگ تحقیقاتی ویژهای که در آزمایشگاههای “اکسون”(Exxon) وجود داشت، تعریف کرد، جایی که او برای اولین بار باتری لیتیوم-یون را در اوایل دهه ۱۹۷۰ توسعه داد.
“استنلی ویتینگهام”(Stanley Whittingham) نیز هنگامی که در اوایل دهه ۷۰ میلادی اولین باتری لیتیوم کاربردی را تولید کرد، از رانش عظیم لیتیوم برای انتشار و آزاد کردن الکترون خارجی آن استفاده کرد.
“استنلی ویتینگهام در سال ۱۹۴۱ میلادی در انگلیس به دنیا آمده است و در حال حاضر در دانشگاه ایالتی نیویورک در بینگهمتون و دانشگاه ایالتی نیویورک فعالیت میکند.
متن این مصاحبه به شرح زیر است:
+استنلی ویتینگهام: الو؟
-آدام اسمیت: سلام
+یک دقیقه لطفاً، من دارم از اتاق ملاقات خارج میشم.
-حتما
+خوب
– من آدام اسمیت هستم. من از Nobelprize.org وبسایت جایزه نوبل در استکهلم تماس میگیرم. فکر میکنم شما در فرانسه هستید، درسته؟
+نه، من در حال حاضر در شهر “اولم”(Ulm) آلمان هستم.
-اوه، بله. خبر جایزه رو چطور شنیدید؟
+ فکر میکنم حدود ساعت ۱۱:۱۵ صبح امروز بود که کمیته نوبل با من تماس گرفت.
-و شما در یک نشست علمی هستید یا …؟
+بله من اتفاقا در یک نشست درباره باتری در “اولم” هستم.
-شما اولین کسی بودید که در اوایل دهه ۷۰ میلادی در آزمایشگاه “اکسون”(Exxon) باتریهای لیتیوم-یونی را ساختید. حضور فراگیر این باتریها در همه جا اکنون چه احساسی به شما میدهد؟
+اوه، عالیه. این زمینه به صورت خیلی کوچک شروع شد و از آن زمان به بعد مثل قارچ رشد کرد. دیدن این همه تغییرات و تأثیر این باتریها روی زندگی مردم خیلی عالیه.
-این باتریها واقعاً جهان رو تغییر دادهاند.
+بله.
-اون روزها محیط تحقیقاتی اکسون خیلی ویژه بود، اینطور نیست؟
+بله، خیلی ویژه بود. اکسون میخواست برترین شرکت انرژی در جهان باشد و اصلا به کل گروه ما گفتند: “تحقیقات بزرگی انجام دهید، آن را منتشر کنید، روی مواد شیمیایی غیرقابل استفاده کار نکنید.” ما در آن زمان شروع به کار روی باتریها و خیلی چیزهای دیگر کردیم. آنها با محققان طوری برخورد میکردند که انگار در حال حفر چاه نفت هستند و پول زیادی را در این راه گذاشتند.
-خیلی خوبه. به نظر میرسه مثل محیط مشهوری بوده که در آزمایشگاههای “بل”(Bell) وجود داشته و به افراد اجازه میداده تا موفق بشوند.
+بله و خوبه که بدونید آزمایشگاههای اکسون در فاصله ۲۰ مایلی از آزمایشگاههای بل قرار داشت.
-بنابراین این یک فرهنگ در زمان خودش بود.
+بله. بین این دو آزمایشگاه رقابت زیادی وجود داشت.
-با توجه به چالشهای بزرگی که اکنون با آن روبرو هستیم، فکر میکنم ممکنه مردم بگویند ما دوباره به آن جو احتیاج داریم.
+بله، من هم اینطور فکر میکنم، اما بازآفرینی آن جو بسیار دشوار خواهد بود. بیشتر شرکتها در بازار سهام اداره میشوند.
-پس راز اکسون در آن زمان چه بود که قادر به انجام چنین کاری شد؟
+فکر میکنم در آن زمان قضیه فقط یک نگرش متفاوت بود و شما میتوانید طیف وسیعی از شرکتهای آمریکایی را ببینید، جنرال الکتریک، DuPont ، IBM، همه آزمایشگاههای تحقیقاتی بنیادی داشتند که ۱۰ سال یا بیشتر مشغول تحقیق بودند.
-اکنون با توجه به تمرکز بسیار زیاد به رها شدن از دست یک جهان سوخت فسیلی، واقعاً هیچ راهی برای انجام آن وجود ندارد مگر اینکه ما پیشرفتهای لازم را در فناوری باتری انجام دهیم. آیا معتقدید که در حال حاضر بسیاری از امور در مسیر درست پیش میرود؟
+من بسیار امیدوارم. فکر میکنم سریعتر از آنچه هر کس انتظار دارد پیش میرود.
-خوب، من باید بگم که شما بسیار آرام به نظر میرسید.
+خوب هنوز یخم آب نشده.
-آیا موفق شدهاید حداقل به خانواده خود خبر دهید؟
+برخی از خانوادهام را باخبر کردهام. دیگران هنوز خواب هستند.
-خوب، صحبت با شما افتخار خیلی بزرگی بود، صمیمانه از شما سپاسگزارم و شما را در ماه دسامبر میبینم(برای دریافت جایزه نوبل).
+خیلی ممنون
-متشکرم
+باشه، میبینمتون، خداحافظ.