برق خورشیدی و محیط زیست
فرآیند تولید برق در پنل های خورشیدی با هیچگونه سوخت و احتراق مواد فسیلی همراه نبوده، توان لایزال خورشید یک نعمت رایگان بحساب آمده و بالاخره، هزینه نگهداری هم بسیار اندک می باشد.
البته نمی توان مدعی شد که ساخت پنل های خورشیدی کاملاً و صددرصد فاقد آلودگی های زیست محیطی است. قبلا میزان این آلایش بسیار بیشتر بود و قسمت عمده ی آن متوجه فرآیند افزودن ناخالصی های شیمیایی به بلور مذاب مادۀ نیم رسانا (سیلیکون) در حین ساخت قسمت های کوچکی از پنل ها میگردید.
خوشبختانه با پیشرفت فناوری و اصلاحاتی که در این زمینه به عمل آمده، میزان این آلودگی ها به نحو بی سابقه ای کاهش یافته است. با نصب یک سیستم برق خورشیدی و با در نظر گرفتن برق تولیدی در یک دورۀ ۲ الی ۵ ساله، آثار نامطلوب همین آلایش اندک هم جبران می شود.
به این ترتیب و با توجه به آنکه یک سیستم برق خورشیدی به گونه ای کاملاً خودکفا و مستقل عمل میکند، آلودگی های زیست محیطی منتجه بسیار اندک و در حد قابل اغماض می باشند.
از دیدگاه مزایای زیست محیطی و عوارض جانبی، سیستم های برق خورشیدی متصل به شبکه، متناسب با ناحیه ی استفاده شده، با هم متفاوت بوده و عملکردشان به عواملی که برخی از آنها در زیر معرفی شده اند بستگی پیدا میکند:
برق تولیدی شرکت های محلی، از چه روشی استحصال میگردد (نیروگاه های گازی، هسته ای، آبی، بادی ، خورشیدی و با بهره گیری از زغال سنگ در به حرکت در آوردن روتور ژنراتورها)؟
آیا برق تولیدی شما، با زمان های حداکثر تقاضای سایر مصرف کنندگان محلی همخوانی دارد یا خیر؟ (مثل ساعات استفاده از سیستم های تهویه مطبوع در نواحی گرمسیری و یا دوره های زمانی که کارخانه ها و صنایع اطراف، در ساعات اوج مصرف خود قرار دارند).
به این لحاظ مشاهده می گردد که در مورد این گونه سیستم ها نمی توان به رقم دقیق و خاصی در ارتباط با جبران زیان های وارده به محیط زیست، اشاره نمود.
واقعیت این است که برخی از افرادی که منازلشان را به سیستم های برق خورشیدی متصل به شبکه مجهز ساخته اند، اصولاً برای آلودگی های زیست محیطی ناشی از مصرف برق شبکه در محل های مزبور ، اهمیتی قائل نیستند. در نواحی سردسیر ، بیشترین ساعات مصرف برق به شب منحصر می شود.
در این صورت اگر منزل شما به چنین سیستمی مجهز بوده ولی قسمت عمده ی برق تولیدی خود را در ساعات روز به شرکت های محلی می فروشید و پس از غروب آفتاب و در ساعات اولیه ی شب، مجدداً آن را از شرکت های یاد شده می خرید، نمی توانید مدعی شوید که شما و خانه تان در آلوده سازی محیط زیست هیچ نقشی ندارند.
به واقع در ساعات اولیه ی روز و با افزایش توان پنل ها، برق تولیدی مازاد خود را به شرکت های محلی فروخته و شب هنگام، که کل ناحیه با خنک شدن هوا با بالا رفتن تقاضای مصرف برق مواجه می گردد، اقدام به خرید برق کرده و مؤسسات مزبور را تشویق می کنید که با تمام ظرفیت نیروگاه های خود را وادار به تولید انرژی لازم نمایند.
در مناطق گرمسیر وضعیت عوض شده و انرژی خورشید به گونه ی متفاوتی ظاهر می گردد. در این نواحی، بیشترین تقاضای مصرف برق در ساعات روز و برای تأمین سرمایش ساختمان ها و راه اندازی دستگاه های تهویه مطبوع صورت می پذیرد.
به این ترتیب، ساعات اوج یا پیک مصرف با اوقات حداکثر تولید انرژی برق از سیستم های برق خورشیدی متصل به شبکه منطبق گردیده و تأثیر قابل توجه و صددرصد مفید خود را نمایان می سازد.
البته این به آن معنی نیست که اگر در یک ناحیه سردسیر سکنی دارید، نصب یک سیستم برق خورشید متصل به شبکه هیچ فایده ای ندارد، بلکه مفهومش آن است که در این گونه موارد باید چگونگی و زمان مصرف برق را با نگاه تیزبینانه تری مورد بررسی قرار داد.
از نقطه نظر زیست محیطی، بهترین روش بهره گیری از سیستم های برق خورشیدی متصل به شبکه شرایطی است که:
توان تولیدی را به مصرف خودتان برسانید.
از برق خورشیدی در راه اندازی لوازم پر مصرفی مثل ماشین لباسشویی بهره بگیرید.
در ساعات اوج مصرف، برق کمتری را از شبکه ی محلی اخذ نمایید.
نکته:
وقتی میزان مصرف برق شما در حد پایینی قرار داشته، منبع برق سهل الوصول و ارزان قیمت دیگری در دسترس نبوده و مکان موردنظر از آفتابگیری قابل قبول و مناسبی برخوردار باشد، برق خورشیدی می تواند نقش یک مولد برق لایزال و رایگان را ایفا نماید.
و فراموش نکنید که برق خورشیدی و گرمایش خورشیدی با هم تفاوت دارند. پنل های خورشیدی برای تولید برق، فوتون های نور خورشید را جذب می نمایند.
تابش مستقیم نور خورشید، باعث ایجاد بیشترین مقدار الکتریسیته میشود هرچند که در روزهای ابری هم، پنل ها به هر حال اندکی برق تولید می کنند.
برق خورشیدی قادر به تأمین نیازهای کامل یک خانۀ متوسط نمی باشد مگر اینکه در ابتدا و با وضع یک سری سیاست های ویژه و تحمل اندکی سختی، صرفه جویی، سرلوحه کار قرار گیرد.
و با وجودی که هزینۀ اولیۀ نصب سیستم های برق خورشیدی بزرگتر نسبتاً زیاد است ولی مخارج نگهداری آن ها بسیار اندک می باشد.
در قیاس با برق شهر، نصب و بهره برداری از سیستم های برق خورشیدی کوچک و جمع و جور، بسیار مقرون به صرفه و اقتصادی می باشد.
تأمین برق مصرفی و روشنایی یک انباری، گاراژ، اصطبل و دیگر سرپناه های مشابه ای که در فاصلۀ نسبتاً دوری از ساختمان اصلی واقع شده اند، با بهره گیری از سیستم برق خورشیدی، به مراتب ارزان تر از اتصال آن ها به شبکۀ برق شهر می باشد.
