آخرین اخبار

در این مقاله به عنوان نمونه‌ای از کاربرد soft starter، ضرورت استفاده از آن را برا‌ی پمپ‌های آبی بررسی می‌کنیم.
به این منظور از soft starter استفاده می‌کنیم که اولاً در هنگام راه اندازی جریان را به میزان زیادی محدود می‌کند بدین ترتیب تنش‌های الکتریکی وارده به شبکه و موتور را می‌گیرد. دوماً توجه دارد که جریان راه اندازی یک موتور با اتصال مستقیم آن به شبکه حدود ۶ برابر جریان اسمی موتور است. یعنی یک موتوری که جریان اسمی آن ۱۰۰A است در هنگام راه اندازی با اتصال مستقیم به شبکه ۶۰۰ A. از شبکه جریان می‌کشد. ثانیاً سافت استارت گشتاور (نیروی دورانی) اضافی را به موتور و پمپ محدود نموده و جلوی خیلی از مشکلات مکانیکی و استهلاک بعدی را می‌گیرد.

در بعضی از پمپ‌ها مثل پمپ‌های شفت و غلاف که در آبیاری استفاده می‌شوند قطعات چرخنده زیادی وجود دارد. تنش‌های مکانیکی هنگام راه اندازی می‌تواند عمر آن‌ها را کاهش دهد در بعضی از کاربرد‌ها مثل چاه‌های عمیق آّب کشاورزی، با استفاده از سافت استارتر و دور گرفتن تدریجی موتور و پمپ از تلاطم دورانی ناگهانی آب در داخل چاه می‌توان جلوگیری نمود. این تلاطم‌ها می‌توانند به جداره برخی از چااه‌های عمیق که ماسه‌ای هستند آسیب برساند و عمر مفید چاه را کاهش دهد.

با محدود کردن سرعت راه اندازی در پمپ‌ها پدیده کاویتاسیون راه اندازی هم تحت کنترل در می‌آید.

منظور از کاویتاسیون چیست؟

کاویتاسیون عبارتند از: بروز حباب‌هایی هوائی که بخار آب ناشی از کاهش فشار (یا خلأ) در پمپ بدلیل شتاب سریع ایجاد می‌شود و بعد از دور گرفتن پمپ و جبران فشار، این حباب‌ها می‌ترکند و باعث خوردگی تدریجی پره‌ها می‌شود. یکی از دلایل ایجاد کاویتاسیون، استارت ناگهانی پمپ و دور گرفتن سریع پره‌ها است. این امر باعث می‌شود در پشت پره‌ها خلا درست شده و آب در داخل آن فضا بسرعت تبخیر می‌شود و ترکیدن این حباب‌های بخار و شتاب ذرات آب اطراف آن با پره‌ها بسیار خورنده است.

تا اینجا در مورد مزایای سافت استارتر در راه اندازی پمپ توضیح دادیم. ولی در هنگام توقف پمپ هم راه انداز نرم در بعضی از کاربرد‌های پمپ بسیار مفید ظاهر می‌شود. که سافت استارتر‌ها در هنگام توقف موتور هم آنرا کنترل می‌کنند. برای مثال پک پمپ که هد بالائی دارد را تجسم کنید.

هد بالا چیست؟

یک پمپ آب را در نظر بگیرید، که آب را از یک موقعیت پائین به ارتفاع بالاتری هدایت می‌کند. این اختلاف سطح را هد می‌گویند.

یک چنین پمپی در هنگام توقف اختلالات زیادی درست می‌کند. چون پمپ ناگزیر است به سیال (مثلاً آب) بمیزانی انرژی جنبشی بدهد که به آن اختلاف ارتفاع غلبه کند. حالا تجسم کنید این پمپ، با قطع کردن کنتاکتور ورودی آن ناگهان خاموش شود. در این حالت آبی که در لوله‌ها وجود دارد و دارای انرژی پتانسیل بالائی بسته به هد پمپ می‌باشد، بطور ناگهانی بطرف پمپ سرازیر می‌شود. این آب پس از برخورد به پمپ که به آن کله قوچی می‌گویند مجدداً به عقب رانده شده و این سیکل چند بار تکرار می‌شود تا آنکه انرژی آب تمام شود.
این ضربه و نواسانات بعدی آن، هم به پمپ و هم به لوله‌ها می‌تواند آسیب بزند. این موضوع بقدری جدی است که برای کنترل آن همواره از یک تجهیزات مکانیکی استفاده می‌شود. مثلاًممکن است از یک انباره هوائی برای گرفتن جلو ضربه کله قوچی استفاده کنند؛ و یا قبل از خاموش کردن پمپ نخست یک شیر برقی را در خروجی پمپ ببندد، که تازه در این صورت تنها پمپ حفاظت می‌شود، و هنوز معلوم نیست تکلیف نوسانات اعمال شده به لوله‌ها و فیتینگ‌ها چه می‌شود.

soft starter چگونه مسئله را حل می‌کند و چگونه جلو ضربه کله قوچی را می‌گیرد؟ soft starter با توقف تدریجی پمپ باعث می‌شود که انرژی پتانسیل آب بتدریج میرا شود و بدین ترتیب ضمن جلوگیری ازضربه از نواسانات مکانیکی بعدی آن هم جلوگیری می‌کند. پس سافت استارتر نقش یک soft starter یا توقف نرم را هم بازی می‌کند؛ و این خاصیت در خیلی از کاربرد‌ها حائز اهمیت است.
منبع: برق نیوز