سنسورهای RTD
جنس RTDها از فلزهای خالصی ساخته میشوند، مانند پلاتین platinum، نیکل nickel، مس copper این فلزات دارای یک رابطه دقیق بین مقاومت و دما هستند. از آنجایی که بدنه و ساختار RTDها به شدت شکننده است، اغلب آنها را در غلافهای محافظ نگهداری میکنند.
سِر ویلیام زیمنس در سال ۱۸۷۱ برای اولین بار استفاده از پلاتین را پیشنهاد کرد. پلاتین یک فلز بینظیر با رابطه مقاومت (R) به دما (T) پایدار در دماهای بالا است. نیکل ناحیه دمایی محدودتری را دارد، چرا که در دماهای بالای ۳۰۰ درجه سانتی گراد غیرخطی میشود. مس رابطه خطی بسیار خوبی دارد، با این وجود مس در دماهای متوسط (بیش از ۱۵۰ درجه) اکسیده میشود.
در نتیجه پلاتین بهترین فلز برای یک RTD است. ویژگیهای منحصر بفرد پلاتین آنرا به انتخاب اول سنسور دما در بازه دمایی منفی ۲۷۲ تا ۹۶۱ درجه سانتی گراد تبدیل کرده است. همچنین پلاتین در سنسورهایی که استاندارد دمایی بین المللی یا ITS-۹۰ را مشخص میکنند، بکار میرود. یکی دیگر از دلایل انتخاب پلاتین، عدم تاثیر عوامل شیمیایی در آن یا Chemical Inertness است.
یکی از مهمترین مشخصههای فلزاتی که به عنوان RTD استفاده میشوند، تقریب خطی عملکرد مقاومت آنها نسبت به دما در بازه صفر تا صد درجه سانتی گراد است. این ضریب را α. مینامند.
آلفای (α) پلاتین ۰.۰۰۳۹۲۵ است و در ساخت به عنوان درجه آزمایشگاهی RTDها بکار میرود. قاعدتا درصورت خالص نبودن پلاتین این ضریب متفاومت خواهد بود.
رایجترین RTD پلاتینی است که در دمای صفر درجه، مقاومتی برابر ۱۰۰ اهم را دارد، به همین خاطر آنرا PT۱۰۰ مینامند.
حساسیت (sensitivity) سنسور PT۱۰۰ برابر است با ۰.۳۸۵ اهم بر درجه سانتی گراد. RTDها در شکلهای مختلفی ساخته میشوند و دارای پایداری، دقت و تکرارپذیری بالایی هستند.
مزایای RTD:
دقت بالا High accuracy
انحراف در اندازه گیری کم low drift
محدوده عملکردی مناسب
مناسب برای کاربردهایی با صحت بالا.
معایب RTD:
حداکثر اندازه گیری تا دمای ۶۶۰ درجه
سنسور RTDها در سه نوع دوسیمه، سه سیمه و چهارسیمه وجود دارند. سادهترین نوع اتصال دو سیمه است، این حالت تنها زمانی که نیاز به دقت زیاد نداریم مورد استفاده قرار میگیرد. در این حالت مقاومت سیم رابط نیز به مقاومت pt۱۰۰ اضافه میشود و آن را دچار خطا میکند. در این حالت نهایتا میتوان ۱۰۰ متر سیم کشید. اما در حالت سه سیمه در محاسبه نهایی مقادیر مقاومت سیمها با هم خنثی میشوند و دقت دمایی بهتری داریم و در حالت چهارسیمه، این دقت بالاتر میرود.
اما بین تمامی انواع نوع سه سیمه از همه رایجتر است.